ضریب کا خدمات داروسازان

بسمه تعالی

   برای اولین بار جمعی از داروسازان کشور به صورت علمی و براساس معیارهای روز دنیا مانند کتاب کالیفرنیا منبع اصلی تالیف کتاب ارزش نسبی خدمات و مراقبتهای سلامت درجمهوری  اسلامی ایران، همچنین نسبت جهانی حق ویزیت داروساز به ویزیت پزشک به اثبات ضریب کا اختصاصی برای هر خدمت پرداخته اند.

( 1.65 K به ازای هر نسخه )

طبق الگوی ارائه شده در این طرح ، برای ملموس شدن هرچه بیشتر خدمات داروسازان ، دکتر داروسازعلاوه بر مشاوره شفاهی به بیمار، باید فرمی را تکمیل نموده و نسخه ای از آن را دراختیار وی قرار دهد. نسخه دوم فرم برای پرداخت 70 درصد حق مشاوره و خدمات حرفه ای داروساز به بیمه ها ارسال می گردد.

برای حمایت از مقاله ضریب کای خدمات داروسازان وحق مشاوره دارویی داروساز به منظور ارائه به سازمان نظام پژشکی، وزارت بهداشت، درمان وآموزش پزشکی و نهاد های قانون گذار به امضاکنندگان این طرح بپیوندید.

نظرات ، انتقادات و پیشنهاد های شما موجب اصلاح هر چه بیشتر این طرح وارتقا جایگاه داروساز درنظام سلامت خواهد شد. لطفا ما را در اجرای این مهم یاری فرمایید.

آدرس ايميل
Fakhr.Danesh@gmail.com

 

 

Redefinition of K coefficient of Pharmacists professional responsibilities in order to highlight their role in community care system.
Seid Mohsen Fakhri Bafghi1, Soha Namazi2, TannanFallah Tafti3, Bahareh Gheysari4, SeyedRouholah Montakhab5 , Banafsheh Goudiani6 , Mohamad Hoseinnejad7

1Pharm-D, Shiraz University of Medical Sciences, Shiraz, Iran.
2Department of Clinical Pharmacy, Faculty of Pharmacy and Pharmaceutical Sciences, Shiraz University of Medical Sciences, Shiraz, Iran.
3Pharm-D, Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran.
4Pharm-D, Isfahan University of Medical Sciences, Shiraz, Iran.
5,6,7Student of Pharmacy, Yazd ShahidSadoughi University of Medical Sciences, Yazd, Iran.

Introduction and background:
Today, key role of the Pharmacist as the last ring of health care chain is undeniable. Unfortunately in Iran, patients have been deprived of scientific Consultation of Pharmacists due to lack of fees for their services and the limitations of time and place for medical advices.
Methods
After Receiving Online Prescription, Pharmacist fills a form, a copy delivered to the patient and one for the insurance office to pay his salary. According to ratio of worldwide pharmacists fees in comparison with other medical services fees, K coefficient has been calculated for the tasks assigned by the Food and Drug Administration of the Islamic Republic of Iran and the statement of 2006, the World Health Organization (Geneva).
Results
A. Constant column:
1. Legal responsibility for the accuracy of the prescription drugs 0.15 k
2. additional details on drug use throughout the daytimes or according to mealtimes 0.2 k
3. Prescripted medicines, doses and durations are correct based on pharmacopoeia 0.3 k
4.Be sure that Medicines are not contraindicated for patient 0.2 k
5. check drug interactions 0.5 k
6. explain the possible side effects are common and dangerous and the on-call consulting fee on possible side effects 0.3 k
B. Additional:
7. The legal responsibility for dangerous drugs, cytotoxic, with narrow therapeutic index (added 0.25 k to the first column)
8. Technical component for drugs with special storage conditions 0.1 k
9. Explain specific condition maintenance medication 0.125 k (long-term used medications: only for the first time
10. Check out drugs to underlying disease, specific groups such as pregnancy, lactation, Favism, Hemodialysis, etc and previous medications. 1 k
11. Pharmaceutical compounding (homogeneous 0.5 k and heterogeneous 0.75 k)
12. Under the consultation of a physician before writing prescriptions 1 k
13. Responsibilityfor Prescribing OTC drugs 0.75 k
14. Non-Medicinal advices 0.15 k
15. Supply of medicines for patients 0.005 k
Discussion and conclusion
highlighting pharmacists role lead to development of community health. If the insurance offices paid to pharmacists their supervisory role grows. Based on studies, Pay a dollar to every pharmacist save 6-25 dollars that drug adverse interactions and side effects imposing to community.

Keywords: K coefficient, Pharmacists, responsibility.

باز تعریف ضریب کا مسئولیت حرفه ای و خدمات داروسازان به منظور افزایش بازده خدمات علمی داروساز به بیمار

سید محسن فخری بافقی١، سها نمازى٢، طنان فلاح تفتی٣، بهاره قیصری٤، سید روح اله منتخب٥، بنفشه گودیانی٦، محمد حسین نژاد٧

١دکتر حرفه ای داروسازی، دانشگاه علوم پزشکی شیراز
٢دكتر تخصصی داروسازی بالینی و دانشیار بخش داروسازی بالینی دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی شیراز
٣دکترای حرفه ای داروسازی، دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی مشهد
٤دکترای حرفه ای داروسازی، دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
٥دانشجوی داروسازی ، دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد
٦دانشجوی داروسازی ، دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد
٧دانشجوی داروسازی ، دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد


مقدمه و پیشینه مطالعاتی


روش کار

امروزه نقش اساسی داروساز به عنوان آخرین حلقه زنجیره سلامت بر کسی پوشیده نیست.در بیانیه سال 2006 سازمان بهداشت جهانی (بیانیه ژنو) از داروساز به عنوان عضو جدایی ناپذیر تیم سلامت نامبرده شده است.

اعتماد عموم به داروسازان در دنیا وضعیت قابل توجهی دارد. بر اساس گزارش وال گرین هلس  داروسازان در دسترس ترین و قابل اعتماد ترین اقشار تیم سلامت هستند. . هرچند طبق آمار پایگاه گالاپ  داروسازان رتبه اول خود را به پرستاران داده اند اما  رتبه دوم و درصد اعتماد بالای 75 درصد در قیاس با 69 درصد پزشک جایگاهی بسیار ستودنی است.

متاسفانه در کشور ما به علت نامشخص بودن حق الزحمه داروساز به ازای خدمات ایشان و محدودیت های زمانی و مکانی، بررسی علمی نسخ و مشاوه دارویی، جامعه از ظرفیت های علمی بالای این قشر محروم می گردد و کارکرد علمی و انگیره داروسازان به مرور زمان تنزل می یابد

داروسازی از محبوب ترین مشاغل بسیاری کشورهای دنیا است. براساس آمار مجله معتبر سی ان ان مانی، همچنین سایت معتبر سالری  داروسازی با درآمد سالانه  نزدیک به 92 هزار دلار نهمین شغل محبوب در امریکا است  که مقام اول را در بین مشاغل علوم پزشکی را به خود اختصاص داده است.

همچنین بر اساس گزارش کریر کست درآمد متوسط سالانه  داروساز بالغ بر 116 هزار دلار بوده که در مقایسه با در آمد سالانه پزشک جراح 233 هزار دلار به عنوان بالاترین دستمزد در مشاغل علوم پزشکی  و دندان پزشک 146 هزار  رقم قابل توجهی است. بر اساس گزارش دیگری درآمد سالانه 10 درصد بالای جامعه داروسازان به طور متوسط 149.90 هزار دلار و 10 درصد پایین 84.449 هزار دلار دریافت می کنند.

در حالی که در دنیا  نسبت حق فنی داروساز به ازای هر مورد 93 درصد  یک دندان پزشک و 79 درصد یک پزشک متخصص است  و بر اساس آمار  سی ان ان مانی دارای بالاترین درصد پیشرفت در بین مشاغل علوم پزشکی است (24 درصد) ، ما به جای تقویت جایگاه شغلی داروسازان، هر چند سال یک بار تصمیم به حذف حق فنی داروسازان-  که در ایران نسبت غیر قابل قبول ده درصدی در مقایسه با ویزیت یک پزشک دارد- می گیریم تا تیشه به ریشه انگیزه دانشجویان داروسازی و داروسازان زده باشیم.   اینچنین جامعه از ظرفیت بالای قشری که سالها هزینه سنگین صرف تربیت ایشان شده است استفاده نمی کند ، تا اولین قربانی آن،  سلامت آحاد جامعه و آخرین آن قشر داروساز باشد.

روش کار

بر اساس کتاب کالیفرنیا منبع اصلی تالیف کتاب ارزش های نسبی سلامت، وظایف محول شده از سوی سازمان غذا و داروی جمهوری اسلامی ایران و بیانیه سال 2006 سازمان بهداشت جهانی (اجلاس ژنو) ، همچنین بر اساس نسبت حق ویزیت پزشک و داروساز در دنیا ضریب کا برای هر خدمت به تفکیک تعیین گردید.  

براساس الگوی پیشنهاد شده در این طرح داروساز پس از دریافت نسخه الکترونیک ، فرمی را پر می کندکه نسخه ای از آن به بیمار و نسخه ای از آن به بیمه تحویل می گردد. دکتر داروساز 10 دقیقه صرف تکمیل فرم و 10 دقیقه صرف مشاوره به بیمار می کند. (سقف نسخ یک داروساز در ماه 900 عدد است).

فرم نامبرده شامل مواردی چون پذیرش مسئولیت قانونی صحت داروهای تحویل شده به بیمار، مشاوره در مورد مصرف صحیح دارو، اطمینان از تجویز داروی و مقدار صحیح دارو توسط پزشک، بررسی تداخلات دارویی ، هشدارهای لازم در مورد عوارض جانبی شایع و خطرناک است. همچنین در مورد برخی نسخه ها مواردی چون حق ساخت داروی ترکیبی، مشاوره غیر دارویی، توضیحات بیشتر در مورد شرایط خاص  بیمار مانند بارداری، شیردهی، اطفال ، سالمندان همچنین مشکلات زمینه ای مانند فاویسم ، بیماری های کبدی و کلیوی ، همودیالیز  و... به فرم اضافه می شود. نسخه آنلاین زمان و اطلاعات کافی را در اختیار داروساز قرار می دهد تا براساس پرونده بیمار نسخه را به صورت علمی مورد بررسی قرار دهد و فرم را با مراجعه به رفرنس تکمیل نماید. همچنین نسخی که با مرجع درمانی مطلبقت ندارد و یا در مواردی که تجویز دارو به صورت منطقی صورت نگرفته، نسخه را برگشت بزند . این فرم علاوه بر موارد ذکر شده سندی خواهد بود که داروساز در قبال آن مسئولیت خواهد داشت. نمونه فرم در پایین صفحه گذاشته شده است.


نتیجه

ضریب کا تعیین شده بر اساس تجربه، مهارت، تلاش فیزیکی و ذهنی، مخاطرات و مسئولیت قانونی برای خدمات داروسازان به شرح زیر است:

ستون ثابت:

١- مسئولیت قانونی داروساز 0.15

مسئولیت قانونی در مورد صحت داروی تحویل شده به بیمار با نسخه نوشته شده و بررسی تاریخ انقضای آن

٢- توضیحات تکمیلی مبنی بر مصرف دارو در طول شبانه روز یا با توجه به زمان غذا 0.2
برخی داروها باعث خواب آلودگی و برخی باعث بی خوابی می شود و در صورتی که برخی دارو در ساعتی غیر از زمان تجویز شده مصرف شوند به بدن آسیب می رسانند
مصرف دارو با غذا نیز نباید ساده انگاشته شود، برخی داروها تنها با غذا جذب می شود و برخی با غذا اصلا جذب ندارند.
همچنین مصرف داروها با معده خالی باعث ایجاد زخم های گوارشی می شود که نه تنها یک فرد را عملا از فعالیت کاری باز می دارد بلکه رژیم درمانی بسیار طولانی مدت چند دارویی و گران دارد که هزینه های آن به جامعه تحمل می شود.

٣- بررسی دوز و طول دوره درمان دارو توسط پزشک با فارماکوپه های دارویی0.3
در این الگو پزشک به صورت آنلاین همراه نسخه تشخیص خود را به داروساز ارسال می کند. دکتر داروساز بر اساس فارماکوپه های دارویی مشخص می کند آیا داروی تجویز شده با تشخیص ذکر شده مطابقت دارد؟ آیا این تعداد دارو برای بیمار کافی است یا بیشتر مورد نیاز است؟ اقلام غیر ضروری نسخه کدام هستند؟ چگونه می توان با کاهش اقلام نسخه شده هزینه های درمان جامعه را کاهش داد و کیفیت درمان را بهبود بخشید؟

٤- اطمینان از عدم حضور بیمار در گروههای منع مصرف دارو با توجه به پرونده وی 0.2
در سیستم الکترونیک پرونده بیمار ثبت گردیده و داروساز اطمینان حاصل می یابد بیمار در هیچ کدام از گروه های ذکر شده نیست. در این قسمت داروساز موارد احتیاط و هشدار را نیز بیان می کند.

٥- بررسی تداخلات دارویی 0.4
طبق مطالعات انجام شده در ایران، تداخلات جدی در نسخ بسیار زیاد است (یک از هر ده نسخه)که آماری بسیار نگران کننده است. یکی از شلیع ترین تداخلات ماژور مربوط به تداخل دو داروی مسکن است که می تواند منجر به نارسایی کلیه شود.
دیالیز خونی بیماران کلیوی هزینه بسیار زیادی برای کشور در پی خواهد داشت. چنانچه با پرداخت حق الزحمه بررسی تداخلات دارویی، داروساز حضور پررنگتری در فرایند درمانی داشته باشد هزینه های مادی و انسانی ناشی از تداخلات دارویی جلوگیری به عمل خواهد آمد.
در آمریکا به ازای هر 1 دلار پرداختی به دکتر داروساز 6-25 دلار از محل بررسی تداخلات دارویی، عوارض جانبی و منع مصرف به سیستم سلامت صرفه جویی می شود.

٦- توضیح احتمالی عوارض جانبی شایع و خطرناک و حق "آنكال" مشاوره مربوط به عوارض جانبی احتمالی و مداخله درمانی 0.3

چنانچه دکتر داروساز تمامی عوارض جانبی دارو را به بیمار توضیح دهد ممکن است بیمار خودسرانه از مصرف دارو امتناع کند،
بنابرین تنها به ذکر عوارض خطرناک که به اقدام فوری نیاز هست و عوارضی که بسیار شایع است بسنده می کند.
در فرم مربوط به بیمار شماره تماس با دکتر داروساز برای مشاوره "آنكال" در مورد سایر عوارض ناخواسته دارویی وارد می شود.

موارد خاص:
١-مسئولیت قانونی برای داروهای خطرناک، سایتوتوکسیک ، با ایندکس درمانی باریک که 0.25 به مورد یک ستون اول اضافه می گردد

٢- حق مربوط به داروها با شرایط نگهداری خاص0.1

٣-توضیح در مورد شرایط خاص نگهداری دارو به بیمار 0.125 داروهایی که طولانی مدت مورد استفاده قرار می گیرند تنها برای اولين بار

٤- بررسی داروها نسبت به بیماری زمینه ای، شرایط خاص، و داروهای قبلی 1
چنانچه بیمار در مورد شرایطی مانند بارداری، شیردهی، اطفال، سالمندان، فاویسم، نقص سیستم ایمنی از جمله ایدز و تداخل داروهای کنونی با داروهای نسخه قبلی از داروساز مشاوره بخواهد داروساز به صورت مکتوب در فرم مربوط به بیمار وارد خواهد کرد


٥- ساخت داروی ترکیبی همگن 0.5 و غیر همگن 0.75
چنانچه داروی ترکیبی در نسخه باشد یا دارو قبل از مصرف در منزل نیاز به آماده کردن داشته باشد مانند پودر برای تهیه سوسپانسیون های خوراکی توسط دکتر داروساز در داروخانه انجام پذیرفته و ثبت می گردد.

٦- تحت مشاوره قرار گرفتن با پزشک قبل از نوشتن نسخه 1
چنانچه مانند بسیاری از کشورهای توسعه یافته در عرصه سلامت پزشک برای نوشتن نسخه، تعدیل دوز دارو و ... نیازمند مشاوره با داروساز باشد از طریق این الگو ممکن خواهد بود

٧-مسئولیت تجويز داروى "او تى سى" بر اساس تشخیص0.75
طبق ابلاغیه سازمان محترم غذا و دارو دکتر داروساز حق دارد که بیش از 300 قلم دارو را بر اساس تشخیص به بیمار توصیه کن
حق تشخیص و مسئولیت قانوتی آن طبیعتا بیشتر از نسخه عادی خواهد بود.

٨- مشاوره غیر دارویی به بیمار 0.15
دکتر داروساز در بسیاری از موارد می تواند با توصیه های غیر دارویی و پایش بیمار از شکست های درمانی جلوگیری کند. به طور مثال با کنترل قند خون بیمار یا فشارخون، پایش کارایی داروها یا دوز مورد استفاده شده و توصیه های غیر دارویی مانند میزان نمک در شبانه روز برای فشار خون و اندازه گیری قند خون برای بیماران دیابتی از هزینه های ناخواسته که به جامعه تحمیل خواهد شد جلوگیری کند.

٩- پیگیری تامین دارو یرای بیمار 0.005
جز وظایف مشخص شده از سوی سازمان غذا و دارو برای داروسازان است و نشان دهنده تعهد داروسازان نسبت به بیماران است.



بحث و نتیجه گیری
پررنگ نمودندکتر داروساز در فرایند درمانی، مصرف غیرمنطقی دارو و هزینه های مستقیم و غیرمستقیم ناشی از آن را کاهش می دهد، همچنین افزایش نظارت باعث بهبود فرایند درمانی می شود. در آمریکا 10 درصد از کل بسترهای بیمارستان مربوط به فرایندهای درمانی اشتباه است.
بر اساس مطالعات انجام شده به ازای یک دلار پرداخت به هر داروساز 6-25 دلار از هزینه های مربوط به عوارض جانبی و تداخلات دارویی تحملی به جامعه پیشگیری می شود.
با اجرا این طرح خدمات داروساز به مردم ملموس خواهد شد و خط بطلانی است بر این اشتباه رایج که داروساز در داروخانه کاری انجام ندهد. از آنجا که فرایند فوق تنها در توانایی داروساز واجد صلاحیت است دخالت افرد غیر مسئول در داروخانه به حداقل رسانده و عدم حضور داروساز در داروخانه را غیرممکن می کند و باعث می شود همزمان 10 داروساز بتواند در یک داروخانه حضور یابند.
همچنین نظام مند شدن سیستم ارتباط بین پزشک و داروساز و حمایت سیستماتیک باعث می شود درآمد وابسته به فروش بیشتر از داروخانه رخت ببندد و دارساز از ترس از دست دادن نسخه پزشک از مسئولیت حرفه ای خود چشم پوشی نکند.
استفاده از ظرفیت علمی داروسازان باعث ارتقا سطح سلامت جامعه خواهد شد. این امر تنها از طریق پدیرش حق خدمات حرفه ای داروساز توسط بیمه ها ممکن خواهد شد که دیر یا زود اتفاق خواهد افتاد.